Bize sıklıkla yöneltilen bir soru var, “e-İrsaliye Gelir İdaresi Başkanlığı’na gitmeden 15 dakika içinde malımı yola çıkarabilir miyim?” Hem bu sorunun yanıtını hem de e-irsaliye gönderimindeki 15 dakika kuralıyla ilgili detayları İdea Teknoloji Çözümleri FinTek Ürün Direktörü Sibel Yorohan'ın yeni yazısında bulabilirsiniz.
Yazı: Sibel Yorohan, İdea Teknoloji Çözümleri
Esas olarak e-irsaliyenin, malın fiili sevk zamanından önce düzenlenmesi ve Gelir İdaresi Başkanlık (GİB) sistemine iletilmesi zorunludur.
Özel entegratör kuruluşlarının, kendilerine iletilen e-irsaliye belgelerini imzalama ve GİB sistemlerine iletimini, kendilerine iletim zamanından itibaren azami olarak 15 dakika içinde gerçekleştirmeleri zorunludur.
Eğer e-irsaliye uygulamasından özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığı ile yararlanıyorsanız; e-irsaliyeyi GİB Sistemine iletilmek üzere özel entegratör kuruluşlarının bilgi sistemlerine iletmiş olmanız fiili sevkiyatın başlatılması için yeterli olacaktır.
Bu çerçevede, e-irsaliye uygulamasından özel entegratör bilgi sistemleri aracılığı ile yararlanan mükellefler malın sevkiyatını, e-irsaliyeyi özel entegratör kuruluşun bilgi sistemlerine gönderdikten sonra gerçekleştirebilirler. Ancak GİB’e ve Alıcısına iletilmeyen e-irsaliyenin geçerli olmayacağı hususu unutulmamalıdır. Ortaya çıkabilecek teknik aksaklıklara karşın e-irsaliyenin GİB Sistemine 15 dakikalık süre zarfında başarılı olarak iletip iletilmediğinin kontrol edilmesinde ve malın sevkiyatına başlamada bu sürenin dikkate alınmasında fayda olacaktır.
509 seri numaralı Vergi Usul Kanunu Tebliğinin V.7 bölümünün b bendinde İspat ve tevsik edilmek kaydıyla; mükellefin ya da Başkanlıktan izin almış özel entegratör kuruluşların bilgi işlem sistemlerinde meydana gelen arıza, kesinti ile bu sistemlerde yapılan planlı bakım (yazılı bildirimde belirtilen süre ile sınırlı kalmak kaydıyla) durumları; e-Belge olarak düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin kağıt olarak düzenlenebileceği haller arasında sayılmıştır.
Bu çerçevede özel entegratör kuruluşun bilgi işlem sistemlerinde meydana gelebilecek arıza, kesinti gibi sebeplerden kaynaklı (ispat ve Tevsik edilmek kaydı ile) e-irsaliyeniz 15 dakikalık süre zarfında başarılı olarak Başkanlık sistemine iletilemedi ise sevk irsaliyesinin matbu olarak kesilmesi mümkündür. Sevkiyat işlemlerine matbu sevk irsaliyesi düzenlenerek başlanacaktır. Bu durumun süreklilik arz etmemesi gerektiği de göz önünde bulundurulmalıdır. Sevkiyatın matbu sevk irsaliyesi düzenlenerek başlatılması durumunda Gelir İdaresi Başkanlık Sistemine iletilmek üzere düzenlenen e-irsaliyenin gönderimi durdurulmalıdır. Aynı sevkiyat için birden fazla farklı sevk irsaliyesi düzenlenemez.
Düzenlenen matbu sevk irsaliyesinin üzerinde ‘’E-İrsaliyeye Dönüştürülecektir’’ ibaresi yer almalıdır. Bu şekilde düzenlenen matbu sevk irsaliyeleri en geç izleyen gün içinde ‘’MATBUDAN’’ türünde e-irsaliye olarak düzenlenmeli ve bu e-irsaliye belgesinin ilgili alanında matbu sevk irsaliyelerine ilişkin tarih, belge seri numarası ve taşıyıcı araç ile plaka bilgilerine de ayrıca yer verilmesi gerekmektedir.