Başlığa taşıdığımız "e-İrsaliye uygulaması kimlere zorunlu" sorusu bu aralar mükelleflerce Google'da en çok aranan sorulardan. Arayanların kolayca ulaşabilmesi için tek bir yazıyı bu sorunun ayrıntılı bir yanıtına ayırdık.
Öncelikle e-irsaliye, elektronik belge biçiminde oluşturulmuş "sevk irsaliyesini" kapsıyor, taşıma irsaliyesi e-İrsaliye kapsamında değil. önemli bir diğer nokta ise, e-İrsaliye belgesi, yeni bir belge türü değil. Kağıt ortamdaki "sevk irsaliyesi" belgesi ile aynı hukuki niteliklere sahip.
1 Ocak 2018'den bu yana gönüllü olarak kullanılan, 1 Ocak 2020'den itibaren belli mükellef grupları için zorunlu hale getirilen olan e-İrsaliye uygulaması ise GİB tarafından belirlenen standartlara uygun olarak hazırlanan e- İrsaliye ve e-İrsaliye Yanıtı mesajlarının, taraflar arasında güvenli bir şekilde aktarılması imkanını sunan uygulamaların genel adını ifade ediyor.
Gelelim mükelleflerin kafasını meşgul eden e-İrsaliye uygulamasına kimler dahil olmak zorunda* sorusunun yanıtına!
1 Ocak 2020'den itibaren e-İrsaliye uygulamasını kullanması zorunlu olan mükellefler:
5957 sayılı Sebze Ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticareti yapanlar.
1 Temmuz 2020'den itibaren e-İrsaliye uygulamasına dahil olması gereken mükellefler:
Aşağıda belirtilen mükelleflerin 1 Temmuz 2020'den itibaren e-İrsaliye Uygulamasına dahil olmaları ve düzenleyecekleri sevk irsaliyelerini e-İrsaliye Uygulaması kapsamında "e-İrsaliye" olarak düzenlemeleri ve uygulama kapsamındaki mükelleflerden e-İrsaliye olarak almaları zorunludur:
- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler,
- 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı liste'deki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu(EPDK)'ndan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler,
- 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı liste'deki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler,
- 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler,
- 4/4/2001 tarihli 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (Beyaz şeker (standart, rafine küp ve kristal şeker), yarı beyaz şeker, rafine şeker, ham şeker ve kahverengi şeker olarak sınıflandırılan, pancar veya kamıştan üretilen kristallendirilmiş sakaroz ile nişasta kökenli izoglukoz, likid ya da kurutulmuş halde glukoz şurubu, sakaroz veya invert şeker veya her ikisinin karışımının suda çözünmesinden meydana gelen şeker çözeltisi ve invert şeker şurubu ile inülin şurubu) imalini gerçekleştiren mükellefler,
- e-Fatura uygulamasına kayıtlı bulunan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP:72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP:73) imali, ithal ve ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler,
- Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi'ne kayıtlı kullanıcılar.
Bu kapsamda mükelleflerin e-İrsaliye kullanmaya başlamak için belirtilen tarihlerden önce;
- e-Fatura uygulamasına dahil olmaları,
- Tebliğde* açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-İrsaliye düzenleyebilme ve iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olması ve
- Aşağıda belirtilen uygulamadan yararlanma yöntemlerinden birini seçerek ve başvuru esaslarına uygun şekilde e-İrsaliye Uygulamasına dahil olmak için gerekli başvuruyu yapması gerekmektedir:
- GİB portal aracılığıyla
- Özel Entegratör üzerinden
- Bilgi İşlem Sistemi Entegrasyonu
Mükellefler e-İrsaliye Uygulamasına dahil olmalarıyla birlikte, e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı mükelleflere elektronik irsaliye, e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayan mükelleflere ise GİB Sanal Kullanıcı üzerinden yine e-İrsaliye düzenleyecekler.
Dünyanın ve Türkiye'nin önde gelen şirketlerinin tercih ettiği, ilk e-İrsaliye Özel Entegratörlerinden biri olan İdea Teknoloji Çözümleri ile e-İrsaliye uygulamasına dahil olmak mümkün. Detaylı bilgi ve teklif almak için tıklayın!
*Bu yazı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından 19 Ekim 2019'da yayımlanan 509 no'lu VUK Genel Tebliği'ne göre güncellenmiştir.