Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDK), Maliye Bakanlığı 2018 - 2022 Stratejik Planı çerçevesinde elektronik denetim kapasitesini artırmayı hedefliyor. 2022 yılında vergi müfettişlerinin inceleme görevlerinin yüzde 30'unu mükelleflerin risk durumlarını analiz eden yazılımlar belirleyecek.

ödenmesi gereken verginin doğruluğunu araştırma, tespit etme ve sağlama faaliyeti olan vergi denetimi ile ilgili süreçlerin tamamen veya kısmen elektronik kayıtlar kullanılarak gerçekleştirildiği bilgisayar destekli denetim, elektronik vergi denetimi olarak adlandırılıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı son yıllarda elektronik denetimin temelini oluşturacak alanlarda yeni açılımlar sağladı. Hem mükellef hizmetlerinin hem de vergi dairelerinin iş ve işlemlerinin yürütülmesi önemli ölçüde kolaylaştı. Benzer çalışmalar Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDK) tarafından da yapılıyor.

VDK sadece incelemeye tabi mükelleflerin belirlenmesinde değil denetim sürecinin baştan sona elektronik ortama taşınmasıyla ilgili çalışmalar da yapıyor. Bu amaçla kullandığı yazılımlardan bazıları şunlar:

VDK-BİS (Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemi): Vergi incelemesine ilişkin tüm süreçlerin izlendiği ve üretilen bilgiler ile istatistiklerin oluşturulduğu uygulama. Elde edilen bilgi, veri ve diğer istatistikler VDK yönetici ve müfettişleri tarafından kullanılıyor.

VDK-RAS (Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Risk Analiz Sistemi): Mükelleflerin risk durumlarını tespit eden ve risk analizleri sonucunda incelemeye tabi tutulması muhtemel mükellefleri vergi müfettişlerine sunan bir yazılım.

VDK-VEDAS (Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Vergi Denetim Analiz Sistemi): Mükellefler tarafından üretilen e-defter, e-fatura ve kayıt saklama verileri gibi elektronik veriler kullanılarak vergi denetimleri elektronik ortamda otomatik olarak yapılıyor. Yazılımda otomatik olarak yapılan kontrollere Ters Bakiye Kontrolü, Alıcılar Satıcılar Raporu, Gelir ve Maliyet Hesapları, Hasılat Analizi, Adat, Benford Analizi, Mükerrer Fatura Kontrolü, Atlayan Numara Kontrolünü (Numerik alanlar için) örnek olarak verebiliriz.

VDK-SİGMA (Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Sürekli Gözetim ve Denetim Ağı): Kayıt saklama gereksinimleri tebliğ kapsamındaki mükelleflerin faaliyetlerinin izlendiği sistem.

E-TEFTİŞ: Teftişin fonksiyonlarını elektronik ortamda gerçekleştiren teftiş faaliyeti.

Görüldüğü gibi teknolojik gelişmeler denetimi de yeniden şekillendiriyor. Vergi teknolojileriyle ilgili gelinen bu noktada tüm tarafların bu yeni duruma uyum sağlamak için gerekli hazırlıkları yapmaya başlamaları gerekiyor. Mali İdare, vergi teknolojileriyle ilgili iradesini ortaya koyarak lokomotif konumunda yer alıyor.