Mükelleflerin talepleri dikkate alındı ve Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlara (YN ÖKC) geçiş süreciyle ilgili 21 Aralıkta yapılan son güncellemeyle yıl sınırı olmaksızın Eski Nesil ÖKC'lerin mali hafızaları doluncaya kadar kullanma olanağı sağlandı. Güncelleme yeni bir zorunluluğu da beraberinde getirdi: 1 Temmuz 2018'den itibaren ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarının, Gelir İdaresi Başkanlığına elektronik ortamda iletilmesi gerekiyor.

2013'te yayımlanan 426 No.lu VUK Genel Tebliği (VUK) ile perakende satış yapan bütün mükelleflere en geç 01.01.2018'e kadar Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) yatırımı yapmak zorunluluğu getirildi. Bununla birlikte bu geçişin, çok sayıda ÖKC cihazı kullanan mükelleflere getirdiği yatırım maliyetleri göz önüne alınarak 2017 Eylül ayında Maliye Bakanlığı yeni bir düzenlemeye gitti. 483 no.lu VUK Genel Tebliği ile YN ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerden; 2016 yılı satış veya gayrisafi iş hasılatı 10 milyon TL'yi, bilanço aktif toplamı 10 milyon TL'yi, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı 1 milyon TL'yi aşması koşullarından en az ikisini sağlayan ve 20'den fazla ödeme kaydedici cihaza veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemine sahip olan mükellefleri, ÖKC kullanımından muaf tuttu. Eski nesil ÖKC'lerin mali hafızaları doluncaya kadar kullanılması ve bu zamana kadar YN ÖKC cihazını kullanmama olanağı sağlandı.

Muafiyet kurallarından biri de mükelleflerin kullandığı eski nesil ödeme kaydedici cihazların, mali hafızası dolmamış olsa dahi 10 yıllık kullanım süresini aştıysa yeni nesil cihazlarla değiştirilmesinin gerekmesiydi. Ancak mükelleflerden gelen talepler ve yeni nesil ÖKC'lere olan arz-talep sayısının fazla olmasından dolayı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, 21.12.2017 tarihinde yayımlanan 488 ve 489 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile 483 no.lu tebliğ güncellendi ve yeni bir düzenlemeye gidildi. Buna göre eski nesil ödeme kaydedici cihazı bulunan tüm mükelleflere, herhangi bir başvuru ve işletme büyüklüğü ölçüsü şartına bağlı olmaksızın, eski nesil cihazları 10 yıllık kullanım süresi aşılmış olsa dahi cihazların mali hafızaları doluncaya veya mali hafızanın değişimini gerektiren bir durum oluşuncaya kadar kullanma olanağı getirildi.

Z Raporu elektronik ortamda iletilecek

Bu yeni düzenlemeyle birlikte yeni bir gereklilik de doğdu: 1/7/2018 tarihinden itibaren yeni nesil ve eski nesil ödeme kaydedici cihazlardan yapılan satışlara ilişkin mali bilgilerin bulunduğu ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarının, Gelir İdaresi Başkanlığına elektronik ortamda iletilmesi zorunluluğu geldi.

• Mükellefler, Z Raporunun Gelir İdaresi Başkanlığına elektronik ortamda iletilmesi işlemini, e-Arşiv Fatura izni alan Özel Entegratörler, ÖKC TSM merkezleri ya da Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan portal üzerinden yapılabilecekler.
• Elektronik ortamda hazırlanacak Z Raporu, e-Arşiv Raporu formatında ve sadece Başlık ve Z Raporu bölümü içerecek şekilde oluşturulacak. Raporlar Günlük, 10'ar Günlük veya Aylık dönemlerde iletilebilecek.
• Z Raporlarını elektronik ortamda GİB'e iletme zorunluluğu, 3100 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatına göre ÖKC kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar ile yol kenarı otopark hizmeti verenlerin seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli yeni nesil ÖKC kullanması gereken mükellefler için geçerli değil.

Detaylı bilginin yer aldığı teknik kılavuzlar http://www.efatura.gov.tr/earsivmevzuat.html adresinden incelenebilir.

Edit: 31 Ekim 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 502 Sıra No'lu Tebliğ ile güncellenen 483 no.lu VUK Genel Tebliğine göre ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali raporların (ÖKC Mali Raporu) bildirimi 01 Ocak 2019'a ertelenmiştir.